Чӑваш Енре пурӑнакансем туберкулез пирки мӗн пӗлнине ӑнланас тесе ятарлӑ ыйтӑм ирттернӗ. Кун пирки Чӑваш Енӗн Сывлӑх сыхлав министерстви пӗлтерет. Ыйтӑма республикӑн медицина порталӗнче
«Здоровая Чувашия» (чӑв. Сывӑ Чӑваш Ен)(www.med.cap.ru) йӗркеленӗ. Вӑл пуш уйӑхӗнчен тытӑнса ака уйӑхӗччен пынӑ.
Социологи тӗпчевне 759 ҫын хутшӑннӑ, ҫав шутран 36,1 проценчӗ — арҫынсем, 63,9 проценчӗ — хӗрарӑмсем.
Анкета ыйтӑвӗсене хуравлани тӑрӑх хакласан, ҫынсен 96,4 проценчӗ туберкулез инфекци чирӗ пулнине пӗлет. Ыйтӑва хуравланӑ чухне 2,2 проценчӗ аптӑранӑ, 1,1 проценчӗ ку амак ашшӗ-амӑшӗнчен ачисене куҫать тесе хуравланӑ.
Чирӗн тӗп паллисен шутне ӳслӗке, тарланине тата начарланнине кӗртекенсем йышлӑн пулнӑ.
Сывлӑх сыхлав отраслӗ лайӑх ӗҫлетӗр тесе патшалӑх сахал мар тӑрӑшать темелле. Нумаях пулмасть пирӗн республикӑри васкавлӑ медицина пулӑшӑвӗн бригадисене ҫӗнӗ йышши глюкометрсемпе тивӗҫтернӗ.
Чӑваш Енӗн Сывлӑх сыхлав министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, «03» бригадӑсене 100 глюкометр туянса панӑ. Халь илнисем юн анализне 5 ҫеккунтра палӑртма май параҫҫӗ иккен. Унчченхисем 40 ҫеккунт кӗттернӗ.
«Васкавлӑ тӗслӗхсенче кашни ҫеккунчӗ хаклӑ», – тенӗ, тӗслӗхрен, Ҫӗнӗ Шупашкарта васкавлӑ пулӑшӑвӑн подстанцийӗнче ӗҫлекен Егор Миронов аслӑ фельдшер.
Тухтӑрсем ӑнлантарнӑ тӑрӑх, юнри сахӑр виҫине сахӑр диабечӗ, инсульт, панкреатит чухне, пуҫ мимине суранлатсан, шӑнӑр туртса лартсан хӑвӑртрах палӑртмалла.
Чӑваш Енре гериатри службине аталантарасси пирки эпир икӗ ҫул каяллах пӗлтернӗччӗ. Унтанпа сахал мар шыв-шур юхса иртрӗ. Халӗ Республикӑри гериатри центрне уҫнӑ.
Чӑваш Енӗн Сывлӑх сыхлав министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, ку учреждение Вӑрҫӑ ветеранӗсен клиника госпиталӗнче ӗҫлеттерсе янӑ. Ӑна Нина Сидорова ертсе пырать.
Гериатри центрӗнче ватлӑх астенийӗ пуҫланнӑ пациентсене консультаципе медицина пулӑшӑвӗ кӳреҫҫӗ. Ватӑсене пӑхакансем тата ватӑсем валли шкул та йӗркеленӗ.
Гериатри центрӗнче — талӑкӗпех выртмалли 20 койка-вырӑн.
Сӑмах май, юлашки 7 ҫулта пирӗн республикӑри ҫынсем вӑтамран 3,2 ҫул нумайрах пурӑнаҫҫӗ. Этем ӗмӗрӗ вӑтамран 73,5 ҫулпа танлашать. 60 ҫул урлӑ каҫнисем республикӑра — 255 пин ытла. Ку вӑл халӑхӑн пӗрре пиллӗкмӗш пайӗ пулать. 85 ҫултан 18 399 ҫын иртнӗ, 100-тен — 100 ҫын.
Ыран, пуш уйӑхӗн 9-мӗшӗнче, Шупашкарта халӑха йышпа зарядка тума Хӗрлӗ лапама пуҫтарӗҫ. Кун пирки Чӑваш Енӗн Сывлӑх сыхлавӗн министерстви пӗлтернӗ.
«Пуш уйӑхӗн 9-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ умӗнчи Хӗрлӗ лапамра Пӗрлехи зарядка кунӗ иртӗ!
Пурне те ирхи зарядкӑна йыхравлатпӑр! Хал пухассине тата хаваслӑ кӑмӑл пурне те шантаратпӑр», — тесе ҫырнӑ министерствӑн сайтӗнче.
Канмалли кун хавас кӑмӑл шыраса ҫaвӑнта ҫити камсем каяссине пӗлеймӗпӗр. Массӑллӑ ҫавӑн йышши мероприятисене бюджет организацийӗсенче ӗҫлекенсене тата студентсене чылай чухне илсе тухни вӑрттӑнлӑх мар. Ыран та, ахӑртнех, Шупашкарти пульницӑсенче тӑрӑшакансемпе ытти хысна учрежденийӗнчи ӳркенмен маттурсем пухӑнӗҫ-тӗр.
Республикӑри сывлӑх сыхлавӗн учрежденийӗсем канмалли кунсене пӑхмӗҫ. Чӑваш Енӗн Сывлӑх сыхлав министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, асӑннӑ ведомствӑн учрежденийӗсем пуш уйӑхӗн 8-10-мӗшӗсенче епле ӗҫлессине палӑртнӑ ӗнтӗ.
Пӗтӗм тӗнчери хӗрарӑмсен кунӗнче пульницӑсем этем ретлех канӗҫ. Тӳрех палӑртар: кунта сӑмах стационарта пулӑшу кӳрекенсем пирки мар. Амбулатори пулӑшӑвӗ ҫинчен калатпӑр. Пуш уйӑхӗн 9-мӗшӗнче шурӑ халатлисем ӗҫе тухӗҫ. Вал кун вӗсем шӑмат кунхи расписанипе ӗҫлӗҫ. Пуш уйӑхӗн 10-мӗшӗнче, вырсарни кун, яланхиллех канӗҫ.
Ҫынна васкавлӑ пулӑшу кирлӗ пулсан пульницӑсем ӗҫлемеҫҫӗ тесе шикленмелле мар. Васкавлӑ пулӑшу кӳрекенсем канмалли кунсенче те, уявсенче те талӑкӗпех йышӑнӗҫ.
Ача-пӑча кухнисемпе ача-пӑча апатне валеҫекен пунктсем пуш уйӑхӗн 8-мӗшӗпе 10-мӗшӗнче канӗҫ, 9-мӗшӗнче ӗҫлӗҫ.
Чӑваш Енри пульницӑсем «Ҫӗнӗ поликлиника» проектпа малалла ӗҫлеҫҫӗ. Кӑҫал ҫав программӑна тата тепӗр 4 учреждени кӗнӗ. Ҫапла вара йыш 22-е ҫитнӗ.
Ҫӗнӗлле ӗҫлекен пульницӑсен ертӳҫисемпе ӗнер Чӑваш Енӗн Сывлӑх сыхлав министерствинче канашлу иртнӗ. Унта «Создание новой модели медицинской организации, оказывающей первичную медико-санитарную помощь» (чӑв. Медицинӑпа санитарин пӗрремӗш пулӑшӑвне кӳрекен медицина организацийӗсене ҫӗнӗ меслет ҫине куҫарасси) проекта сӳтсе явнӑ. Канашлӑва пӗрремӗш министрӑн ҫумӗ Ирина Виноградова ертсе пынӑ.
«Ҫӗнӗ поликлиника» проекта кӑҫалтан Улатӑр районӗнчи тӗп пульницӑна, Ҫӗмӗрлери территорисем хушшинчи медицина центрне, Етӗрне тата Патӑрьел район пульницисене кӗртнӗ.
ЧР Сывлӑх сыхлав министерствинче ҫӗнӗлӗх халӑхшӑн тӑрӑшнипе ҫыхӑннӑ тесе ӗнентереҫҫӗ. Вӑхӑта перекетлӗ усӑ курнине пула тухтӑрсем папциентсемпе ытларах калаҫайӗҫ тесе шантараҫҫӗ.
Чӑваш Енӗн сывлӑх сыхлав министрӗн ҫумӗсенчен пӗри пулса малашне Ирина Левицкая ӗслеме тытӑннӑ. Ӑна ҫак должноҫе ӗнер шаннӑ. Ӗҫлӗ хута Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗн Ертӳҫи Иван Моторин ӗнер, юпа уйӑхӗн 19-мӗшӗнче, алӑ пуснӑ. Документа республикӑн влаҫ органӗсен официаллӑ порталне вырнаҫтарнӑ.
Ҫак йӗркесен авторӗ уҫӑ ҫӑлкуҫсене тишкернӗ май Ирина Левицкая обязательнӑй медицина страхованийӗнче чылай ҫул, чӗрӗк ӗмӗре яхӑн, тӑрӑшни палӑрчӗ. Обязательнӑй медицина страхованийӗн территорири фондӗнче вӑл пуҫлӑхӑн ҫумӗ пулнӑ.
Маларах эпир сывлӑх сыхлав министрӑн пӗрремӗш ҫумӗ пулмалли ҫынна палӑртнине пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер, Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗн Ертӳҫин ҫумӗ – Чӑваш Ен Элтеперӗн Администрацийӗн Ертӳҫи Юрий Васильев ертсе пынипе лару иртнӗччӗ. Унта Ирина Виноградована ЧР сывлӑх сыхлав министрӗн пӗрремӗш ҫумӗ пулма тивӗҫ тесе йышӑннӑччӗ.
Ӗнер Чӑваш Ен Элтепер Администрацийӗн Ертӳҫин ҫумне Светлана Каликована ӗҫрен кӑларнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтерчӗ-ха. Аса илтерер, ҫапла хушӑва республика ертӳҫи Михаил Игнатьев алӑ пуснӑччӗ, ӗҫлӗ хута Чӑваш Ен влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче вырнаҫтарнӑччӗ.
Светлана Каликовапа ҫыхӑннӑ тепӗр хушу та пулнӑ. Ӗнерех Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗн Ертӳҫи Иван Моторин ӑна цифра аталанӑвӗн, ҫыхӑнӑвӑн тата массӑллӑ коммуникацисен министрӗн ҫумӗ пулма шаннӑ. Ҫакӑн пирки премьер-министр 765-р номерлӗ хушӑва алӑ пуснӑ.
Светлана Каликова малтан Элтепер Администрацийӗн пресс-служба пуҫлӑхӗ, информаци политикин министрӗн ҫумӗ, Элтепер пулӑшуҫи те пулнӑ. Вӑл ЧР Сывлӑх сыхлав министерствинче пресс-секретарьте те ӗҫленӗччӗ.
100 ҫынтан сахаллӑн пурӑнакан ялсенчи ҫынсене тухтӑр пулӑшӑвӗ кӳме мобильлӗ фельдшерпа акушер пункчӗсем килсе ҫитнӗ. Кирлӗ медицина оборудованине ПАЗ автомобильте вырнаҫтарнӑ. Чӑваш Ене ҫавӑн пекки пилӗк штук килнӗ. Мобильлӗ ФАПсене РФ Правительствин резерв фондӗнчи укҫапа туяннӑ.
Урапа ҫинчи тухтӑр пӳлӗмӗсем ҫулталӑкченхи сывӑ пепкесене, 1-3 ҫулсенчи ачасене пӑхса тӑрӗҫ, ача пахчисемпе шкулсене ҫитӗҫ, ялти ҫынсене диспансеризаци витӗр кӑларӗҫ, чирлисене планпа пӑхнӑ вӑхӑтра пӑхса тӑрӗҫ.
Сӑмах май каласан, ҫывӑх вӑхӑтра Чӑваш Ене куҫса ҫӳрекен маммограф та илсе килмелле. Вӑл районсем тӑрӑх ҫӳресе кӑкӑр чирӗсене тӗрӗслӗ.
Мобильлӗ ФАПсене ӳлӗмрен 16 единица таран илсе килме палӑртаҫҫӗ.
Чӑваш Енре республикӑн сывлӑх сыхлав министрӗн пӗрремӗш ҫумӗ пулма тивӗҫ ҫынна палӑртнӑ. Ку хыпара ЧР влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче вырнаҫтарнӑ.
Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗн Ертӳҫин ҫумӗ – Чӑваш Ен Элтеперӗн Администрацийӗн Ертӳҫи Юрий Васильев ертсе пынипе юпа уйӑхӗн 9-мӗшӗнче лару иртнӗ. Унта эпир маларах асӑннӑ ведомствӑра пӗрремӗш ҫум пулмалли ҫын кандидатурисене тишкернӗ.
Конкурса виҫӗ 3 кандидат: Ирина Виноградова, Зоя Григорьева, Ольга Рябухина — хутшӑннӑ. Вӗсем ӑҫта ӗҫленине кӗске хыпарта пӗлтермен.
Конкурс комиссийӗ Ирина Виноградована ЧР сывлӑх сыхлав министрӗн пӗрремӗш ҫумӗ пулма тивӗҫ тесе йышӑннӑ. Ольга Рябухинапа Зоя Григорьевана та кӳрентермен — вӗсене кадр резервне сӗнме йышӑннӑ.
+0.3 °C